Landelijke 5G dekking, inzicht in de luchtkwaliteit, het meten van geluidsoverlast en dat allemaal met behulp van een lichtmast. De lichtmast wordt gezien als de centrale hub in een slimme stad. Dit is een logische stap omdat de holle lichtmast genoeg ruimte biedt voor andere functionaliteiten naast verlichting. Maar waarom moet de verlichtingsinfrastructuur worden aangepast op gelijkspanning om deze slimme stad van de grond te krijgen?
Verandering in de infrastructuur
Een verlichtingsinfrastructuur heeft een gemiddelde levensduur van zo een 40 jaar. De huidige infrastructuur in Nederland staat er dus al geruime tijd. Door de snelle (technologische) ontwikkelingen van de laatste jaren is deze infrastructuur vaak al verouderd. Zo worden conventionele armaturen nu verwisseld voor de vele malen duurzamere led-armaturen. Iets wat steeds vaker wordt toegepast in combinatie met ledverlichting is gelijkspanning. Waar de traditionele verlichting gebruik maakte van wisselspanning, komt dit ten nadele van de moderne infrastructuur. Dit heeft ermee te maken dat ledverlichting op gelijkspanning werkt. Indien deze worden gevoed met wisselspanning dient deze eerst te worden omgezet in gelijkspanning. Deze omvormer bevat kritische componenten, die de gemiddelde levensduur van een armatuur flink verkorten.
Upcyclen met gelijkspanning
Gemeentes in Nederland zoals Alphen aan den Rijn, zien de overstap op gelijkspanning als een kans om te upcyclen. Door de bestaande kabel te repareren in plaats van te vervangen kan er meer waarde worden gecreëerd. De meerwaarde zit hem in de extra capaciteit die mogelijk is met dezelfde kabel. Doordat de gelijkspanningsinstallatie van CityTec gebruikt maakt van een actieve beveiliging kan de volledige kabel worden benut. Dit levert tot wel 60% meer capaciteit op, met dezelfde kabel. Dit biedt mogelijkheden om meerdere toepassingen aan te sluiten op het zelfde net als de openbare verlichting.
Overdag niet onder spanning
Omdat de verlichting ’s nachts pas noodzakelijk is, staan de meeste masten overdag niet onder spanning. Dit wordt geregeld door centraal de kast, waar meerdere lichtmasten op zijn aangesloten, af te schakelen. Dit betekent dat bij het integreren van meerdere functionaliteiten in een lichtmast er een extra kabel in de grond moet worden gelegd, of dat elke mast moet worden uitgerust met een batterij. Daarnaast speelt de veiligheid rondom de installatie een belangrijke rol. Doordat de aarding vanuit netbeheerders niet hoeft te zijn gegarandeerd, komt het voor dat masten niet zijn geaard. Dit kan voor onveilige situaties zorgen bij aanrijdingen of een defect in de mast. Doordat de gelijkspanningsinstallatie uitgerust is met een actieve beveiliging die 1000 keer sneller afschakelt dan de wisselspanningsbeveiliging, ontstaat er geen onveilige situatie. Hierdoor is het mogelijk om de verlichtingsinstallatie overdag veilig onder spanning te laten.
Ontwikkeling van gelijkspanning
De gelijkspanning oplossing is volop in ontwikkeling. Het eerste project is in 2015 opgeleverd. Sindsdien is de vraag en aanbod naar gelijkspanningsoplossingen alleen maar toegenomen. Zo zijn er projecten gerealiseerd met (op water drijvende) zonnepanelen, verlichtingssensoren en zelfs accuopslag. Gelijkspanning biedt kansen om te verduurzamen en nul op de meter te realiseren. Naar verwachting zullen ook steeds meer toepassingen DC ready zijn. Denk hierbij aan autosnelladers. Internationaal is er al veel aandacht voor gelijkspanning; zoals in Duitsland en Zuid Afrika.
Is gelijkspanning de backbone van een smart city?
Met de actieve beveiliging en de extra capaciteit biedt een gelijkspanningsinstallatie een betere fundering voor een veilige en duurzame buitenruimte. Door de doorontwikkeling van de functionaliteiten van slimme steden (crowd control, sensoren, 5G en laadpalen), kan de betrouwbaarheid en de levensduur van de installatie worden vergroot. Hierdoor blijft de slimme stad dag en nacht online. Daarnaast zorgt gelijkspanning voor een betere beheersing van het net.
